Hoeveel zonnepanelen voor een warmtepomp?

Een warmtepomp gebruikt elektriciteit om warmte uit de buitenlucht, bodem of water te halen en deze te benutten voor het verwarmen van je woning en sanitair water. Dit zorgt voor een aanzienlijke besparing op het gasverbruik, maar verhoogt wel het elektriciteitsverbruik.

Om deze extra stroomkosten te compenseren, kiezen veel mensen ervoor om zonnepanelen te installeren.

Maar hoeveel zonnepanelen heb je nodig om een warmtepomp volledig van stroom te voorzien? In dit artikel lees je hoe je dit berekent en welke factoren invloed hebben op het exacte aantal panelen.

Hoeveel zonnepanelen heb je nodig voor een warmtepomp?

Het aantal zonnepanelen dat nodig is om een warmtepomp van stroom te voorzien, hangt af van het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp, de opbrengst van de zonnepanelen en de oriëntatie van je dak.

Gemiddeld verbruikt een lucht-water warmtepomp jaarlijks 2.500 tot 5.000 kWh, afhankelijk van het type woning en de mate van isolatie. Een bodem-water warmtepomp is efficiënter, maar verbruikt gemiddeld 3.500 tot 6.000 kWh per jaar omdat het systeem de warmte uit de bodem haalt en daarvoor een krachtige pomp nodig heeft.

Een standaard zonnepaneel levert in Nederland ongeveer 350 kWh per jaar op, afhankelijk van de hellingshoek, de richting van het dak en eventuele schaduw. Met deze cijfers kun je berekenen hoeveel panelen nodig zijn:

• Voor een warmtepomp die 3.000 kWh per jaar verbruikt, zijn ongeveer 9 zonnepanelen nodig (3.000 kWh ÷ 350 kWh per paneel).
• Een warmtepomp die 5.000 kWh per jaar verbruikt, vraagt om 15 zonnepanelen.
• Bij een hoger verbruik, zoals 6.000 kWh per jaar, heb je ongeveer 17 tot 18 zonnepanelen nodig.

Deze berekeningen geven een indicatie, maar de exacte opbrengst van zonnepanelen is afhankelijk van verschillende factoren. Wij raden je altijd aan je te laten adviseren door een erkend expert.

Welke factoren beïnvloeden het aantal benodigde zonnepanelen?

Niet iedereen zal exact hetzelfde aantal zonnepanelen nodig hebben voor een warmtepomp. De benodigde hoeveelheid hangt af van meerdere aspecten:

• Type warmtepomp – Een hybride warmtepomp, die naast elektriciteit ook gas gebruikt, heeft een lager stroomverbruik dan een volledig elektrische warmtepomp. Dit betekent dat je minder zonnepanelen nodig hebt.
• Isolatie van de woning – Een goed geïsoleerde woning vraagt minder warmte van de warmtepomp en verbruikt daardoor minder stroom. Dit heeft een directe invloed op het aantal zonnepanelen dat je nodig hebt.
• Opbrengst per zonnepaneel – Niet elk zonnepaneel levert evenveel stroom. De nieuwste hoogrendementspanelen kunnen tot 420 kWh per jaar opwekken, terwijl oudere panelen vaak niet verder komen dan 300 kWh per jaar. Dit verschil kan het totaal aantal benodigde panelen beïnvloeden.
• Oriëntatie en hellingshoek van het dak – Zonnepanelen op een dak op het zuiden leveren de hoogste opbrengst. Een dak op het oosten of westen heeft 10-20% minder opbrengst, waardoor je extra panelen nodig hebt om hetzelfde resultaat te behalen.
• Schaduwval – Schaduw van bomen, schoorstenen of andere gebouwen kan de opbrengst van zonnepanelen aanzienlijk verminderen. Een optimizersysteem of micro-omvormers kunnen in dat geval helpen om de efficiëntie te verbeteren.
• Overig stroomverbruik – Als je zonnepanelen niet alleen voor de warmtepomp wilt gebruiken, maar ook voor andere elektrische apparaten in huis (zoals een elektrische auto of inductiekookplaat), heb je meer panelen nodig.

Kan een warmtepomp volledig draaien op zonne-energie?

In theorie kun je een warmtepomp volledig laten draaien op zonne-energie, maar in de praktijk is dit niet altijd haalbaar. De reden hiervoor is dat zonnepanelen de meeste energie opwekken in de zomer, terwijl een warmtepomp juist in de winter de meeste stroom verbruikt.

Hierdoor ontstaat er een seizoensgebonden mismatch tussen de energieopwekking en het verbruik.

Om dit verschil te overbruggen, kun je gebruikmaken van de salderingsregeling, waarbij je in de zomer overtollige opgewekte stroom teruglevert aan het net en in de winter stroom van het net afneemt. Dit maakt het financieel aantrekkelijk om zonnepanelen te combineren met een warmtepomp.

Wil je onafhankelijker zijn van het stroomnet? Dan kun je een thuisbatterij overwegen. Hiermee sla je overtollige zonne-energie op voor later gebruik.

Echter, door de hoge stroombehoefte van een warmtepomp en de beperkte opslagcapaciteit van batterijen, is dit nog geen complete oplossing om volledig zelfvoorzienend te zijn.

Wat zijn de kosten en besparingen?

De investering in zonnepanelen om een warmtepomp van stroom te voorzien kan aanzienlijk zijn, maar het kan zich op termijn terugverdienen door lagere energiekosten.

• Kosten per zonnepaneel – Een zonnepaneel kost gemiddeld tussen de € 300 en € 600 per stuk, afhankelijk van het merk en type. Voor 15 panelen (nodig voor een warmtepomp van 5.000 kWh) betaal je gemiddeld tussen de € 4.500 en € 9.000, inclusief installatie.
• Besparing op stroomkosten – Door zonnepanelen te gebruiken voor je warmtepomp, bespaar je jaarlijks tot € 1.500 aan stroomkosten, afhankelijk van de energieprijs.
• Subsidies en btw-teruggave – In Nederland kun je via de ISDE-subsidie een tegemoetkoming krijgen voor de aanschaf van een warmtepomp. Ook kun je de btw op zonnepanelen terugvragen, wat de investering aantrekkelijker maakt.

Veelgestelde vragen

Hoeveel zonnepanelen heb ik nodig voor een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp verbruikt gemiddeld 1.000 tot 2.500 kWh per jaar. Dit betekent dat je tussen de 3 en 8 zonnepanelen nodig hebt om het stroomverbruik volledig te compenseren.

Kan ik in de winter genoeg stroom opwekken voor mijn warmtepomp?

Nee, zonnepanelen wekken in de winter veel minder stroom op dan in de zomer. Daarom blijft een aansluiting op het stroomnet noodzakelijk, tenzij je een andere manier hebt om energie op te slaan.

Is een thuisbatterij zinvol bij een warmtepomp?

Een thuisbatterij kan helpen om overtollige zonne-energie tijdelijk op te slaan, maar door de hoge stroomvraag van een warmtepomp is het vaak niet voldoende om in de winter volledig onafhankelijk te zijn van het net.

Zijn er subsidies voor een warmtepomp en zonnepanelen?

Ja, via de ISDE-subsidie kun je een vergoeding krijgen voor de aanschaf van een warmtepomp. Daarnaast is er een btw-teruggave mogelijk voor zonnepanelen, waardoor de investering voordeliger wordt.

Wat als ik naast een warmtepomp ook een elektrische auto wil opladen?

Als je zowel een warmtepomp als een elektrische auto op zonne-energie wilt laten draaien, heb je extra zonnepanelen nodig. De exacte hoeveelheid hangt af van het stroomverbruik van de auto en het rijgedrag.